De Hofstede van Culitsrode


Deze boerderij is sinds 1163 eeuwenlang in bezit geweest van de abdij van Averbode. De hoeve wordt verpacht, onder andere aan de verre voorvaderen van de familie Luijten. In 1750 is deze boerderij gesplitst, in de 'nieuwe' en 'oude hoeve'.

De Oude Hoeve.

In particuliere handen

In 1798 moet de abdij noodgedwongen afstand doen van haar bezittingen. De tijdgeest (net na de Franse revolutie) heeft niet zo'n hoge pet op over de macht en rijkdom van de geestelijke stand.

De Oude Hoeve, aan de Poppelsedijk, is uiteindelijk opnieuw in handen gekomen van de familie Luijten, nu als privébezit. Het monumentale gebouw zal eind jaren '50 gesloopt worden. Bij die werkzaamheden komt een schouwbalk tevoorschijn waar het jaartal 1303 in gesneden is.

Kaart van de Hofstede van Culitsrode, 17e eeuw.
Deze kaart, uit de periode 1650-1680, toont de hoeve en bijbehorende landerijen. De namen van sommige akkers zijn nog eeuwenlang voort blijven bestaan, tot aan de ruilverkaveling, zoals: de Gerstbocht, de Poelhof, 't Hulstbosch en de Bremacker (klinkt bekend?).
De paden onder op de kaart bestaan nu nog steeds. Tegenwoordig heten ze Twisseltsebaan en Poppelsedijk. Aan die paden liggen twee stuwmeertjes, de Twisseltse Vijvers. Die behoren ook toe aan de hofstede en worden al in de 12e eeuw genoemd. De pachters van de hoeve kweken daar vis, karpers om precies te zijn. Elk jaar dienen ze er 400 te leveren aan de abdij, als onderdeel van de pachtsom.
Als je nu vanaf de Lottersestraat over de Twisseltsebaan richting Lage Mierde rijdt, zie je die laagte links nog duidelijk in het landschap liggen.  

Kuilenrode in 1839.
De huidige straat Kuilenrode bestaat dan nog niet. Het verlengde van de Leendestraat (rechtsonder) is dan nog de verbinding met de rest van het dorp. Dat pad gaat over in de huidige Poppelsedijk. Rechts loopt de Koestraat richting Lage Mierde.
Bij de pijl bevindt zich de Hofstede van Culitsrode, althans de Oude Hoeve.
Linksonder zie je nog een van die Twisseltse Vijvers, de Lange Vijver. De andere, op de hoek Twisseltsebaan-Poppelsedijk, is in tussentijd opgepoot met bos (die donkergroene rechthoek). 

Kuilenrode in 1954.
Van rechts naar midden boven slingert de straat Kuilenrode. De Poppelsedijk loopt van rechts midden naar linksonder.
Midden onder, bij het pijltje, staat de Oude Hoeve. Daar woont dan Steven Luijten. De hoeve ligt dus aan een pad dat parallel aan De Wildert loopt, schuin tegenover de boerderij van Abrahams, op enige afstand van de Poppelsedijk.